W poprzednich dwóch wpisach poruszałem kwestie wykorzystania potencjału osób niepełnosprawnych w branży kreatywnej oraz pokazywałem przykładowe zasady przystosowania miejsc pracy dla tych osób na przykładzie wizualizacji komputerowych.
Uszczegółowieniem tych tematów jest 200 charakterystyk zawodów opracowanych przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, które m.in. określają jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności a także zawierają precyzyjne wytyczne dotyczące przystosowania warunków pracy do potrzeb i możliwości tych osób.
Opracowania te stanowią aktualizację i rozwinięcie charakterystyk zawodów wg obowiązującej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, publikowanych na stronach internetowych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Co zawiera charakterystyka zawodu?
Poniższe fragmenty z charakterystyki zawodu “Grafika komputerowego” pozwalają zapoznać się z przekrojem dotępnych informacji i wskazań. Warto podkreślić, że opracowanie jest pisane zrozumiałym i przystępnym językiem co ułatwia wdrożenie zaleceń w życie.
Informacje ogólne – Wprowadzenie
Krótka informacja o samym zawodzie:
„Grafik komputerowy opracowuje projekty graficzne o charakterze informacyjnym, reklamowym, także artystycznym, a następnie je realizuje z użyciem specjalistycznych urządzeń i oprogramowania. Efektem jego pracy może być ulotka, folder, plakat, bilbord, reklama w prasie czy w telewizji, a także wizytówki, etykiety na opakowaniach, różnego rodzaju materiały reklamowe (np. logo, wzory papieru firmowego itp.)”
Narzędzie pracy:
„Głównym narzędziem pracy grafika jest komputer, wyposażony w specjalistyczne programy umożliwiające tworzenie precyzyjnych i skomplikowanych projektów.”
Miejsce i charakter pracy:
„Grafik może być zatrudniony w agencji reklamowej, wydawnictwie, studiu grafiki komputerowej. Bardzo często prowadzi własną działalność gospodarczą i wykonuje konkretne zlecenia. Najczęściej pracuje w pomieszczeniu biurowym. W zależności od miejsca i charakteru pracy może swoje zadania wykonywać również w domu. Przeważnie pracuje indywidualnie, ale na pewnych etapach pracy jest wymagana współpraca, np. z klientem czy zespołem specjalistów. „
“Grafik, który prowadzi własną działalność i pracuje na zasadzie zleceń, może wykonywać swoje zadania w dowolnym czasie, uzależnionym jedynie od terminu zlecenia.”
I na koniec informacji ogólnych, krótkie podsumowanie uciążliwości zajęcia:
„Czynnikiem uciążliwym w pracy grafika może być konieczność długotrwałego siedzenia w wymuszonej pozycji oraz zmęczenie gałek ocznych. Jest to praca zaliczana do lekkich, siedzących.”
Wymagania
Oprócz cech potrzebnych na stanowisku Grafika komputerowego takich, jak: zdolność koncentracji uwagi, dobra pamięć, umiejętność logicznego myślenia czy cierpliwość, wymienia się aspekty związane z wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi:
„Grafik komputerowy nie musi spełniać szczególnych wymagań fizycznych i zdrowotnych, ponieważ jego praca nie wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym. Powinien jednak odznaczać się sprawnością narządu wzroku oraz zręcznością rąk i palców (obsługa komputera). Ze względu na stały kontakt ze współpracownikami iklientami wskazany jest także stan słuchu umożliwiający swobodną komunikację.”
Czynniki utrudniające zatrudnienie w zawodzie
W przypadku grafika komputerowego są to m.in.
- zaburzenia znacznego stopnia sprawności kończyn górnych,
- wady i dysfunkcje narządu wzroku, których nie można skorygować szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi,
- niepełnosprawność słuchu, która nie może być skorygowana aparatem słuchowym w przypadku co najmniej jednego (chodzi tu głównie o aspekt współpracy z klientami i innymi pracownikami).
Możliwość zatrudnienia w zawodzie osób z niepełnosprawnością oraz potrzeby przystosowania stanowiska do potrzeb i możliwości osób z niepełnosprawnością
Omawiane są szczegółowe aspekty niepełnosprawności dotyczące:
- dysfunkcji narządu ruchu,
- dysfunkcji narządu wzroku,
- dysfunkcji narządu słuchu,
- dysfunkcji sfery psychicznej,
- epilepsji,
a także konkretne zalecenia dotyczące przystosowania miejsc pracy do osób z powyższymi dysfunkcjami.
Na samym końcu opracowania podkreśla się:
„Każdy przypadek zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością oraz przystosowania stanowiska pracy do potrzeb i możliwości tej osoby należy rozpatrywać indywidualnie.”
Przykłady zawodów z branży kreatywnej
W ramach opracowania powstało szereg charakterystyk zawodów dotyczących branży kreatywnej. Są to m.in.:
- Administrator stron internetowych
- Animator kultury
- Architekt wnętrz
- Artysta fotografik
- Artysta grafik
- Artysta muzyk
- Artysta plastyk
- Artysta rzeźbiarz
- Dekorator wyrobów cukierniczych
- Florysta
- Grafik komputerowy
- Kompozytor
- Korektor składu
- Lektor języka angielskiego
- Montażysta telewizyjno-filmowy
- Organizator obsługi sprzedaży internetowej
- Plastyk
- Projektant mody
- Projektant stron internetowych
- Redaktor programowy
- Zdobnik ceramiki
200 charakterystyk zawodów dostępnych jest do ściągnięcia.
Wpis powstał przy współpracy z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jest on częścią ogólnopolskiej kampanii informacyjno-promocyjnej w ramach projektu „Ramowe wytyczne w zakresie projektowania obiektów, pomieszczeń oraz przystosowania stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych o specyficznych potrzebach” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Strona projektu: ramowewytyczne.pl